พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา

พิพิธภัณฑ์แห่งนี้สร้างด้วยเงินจากประชาชนที่ได้เช่าพระพิมพ์ซึ่งกรมศิลปากรขุดได้จากกรุวัดราชบูรณะเมื่อปีพ.ศ. 2502 ประกอบกับวัตถุโบราณวัตถุสำคัญล้ำค่าจำนวนมากที่พบตามโบราณสถานต่างๆ ทั่วพระนครศรีอยุธยา จำเป็นต้องมีที่เก็บรักษาและจัดแสดง จึงทำให้พิพิธภัณฑ์อันทรงคุณค่าแห่งนี้เกิดขึ้นและเปิดให้เข้าชมอย่างเป็นทางการเมื่อ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2504 โดยตั้งชื่อตามพระนามของผู้สถาปนาวัดราชบูรณะคือ สมเด็จเจ้าสามพระยา
ส่วนจัดแสดงมี 3 อาคาร คือ หมู่อาคารเรือนไทย เป็นรูปแบบเรือนไทยภาคกลาง จัดแสดงสิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ ของคนไทยภาคกลางในอดีต อาคารศิลปะในประเทศไทย เป็นอาคาร 2 ชั้น จัดแสดงศิลปวัตถุสมัยต่างๆ เช่น ทวารวดี ศรีวิชัย ลพบุรี สุโขทัย ฯลฯ อาคารเจ้าสามพระยา ถือเป็นอาคารหลักซึ่งสำคัญที่สุด เพราะศิลปวัตถุสมัยอยุธยาชิ้นที่ถือว่าสำคัญๆ จะจัดแสดงอยู่ในอาคารหลังนี้
หากมีเวลาจำกัด ก็ควรเข้าชมในอาคารเจ้าสามพระยาก่อน ชั้นล่างมีสิ่งจัดแสดงที่น่าสนใจ เช่น เศียรพระพุทธรูปสำริด ขนาดใหญ่จากวัดธรรมิกราช เป็นศิลปะสมัยอู่ทอง นอกจากความงามตามพุทธศิลป์แล้ว เศียรพระองค์นี้ยังแสดงให้เห็นถึงความก้าวหน้าด้านเทคนิคความรู้เรื่องโลหะวิทยาและการหล่อโลหะในสมัยนั้นเป็นอย่างดี พระพุทธรูปศิลาขาว ศิลปะทวารวดี อายุราว 1,000 ปี เป็นพระพุทธรูป 1ใน 4 องค์ที่ย้ายมาจากวัดหน้าพระเมรุ จ. นครปฐม นอกจากนี้ยังมีบานประตูจำหลักไม้สลักเป็นรูปเทวดาทรงพระขรรค์ จากวัดพระศรีสรรเพชญ์ เป็นงานแกะสลักไม้ชิ้นเอกที่หลงเหลืออยู่เพียงไม่กี่ชิ้น โขนเรือรูปครุฑไม้แกะสลัก เป็นหัวเรือรูปสัตว์ต่างๆ ที่ใช้กันอยู่ในสมัยอยุธยา
ที่ชั้นสองไม่ควรพลาดอย่างยิ่ง เพราะเป็นห้องวัดราชบูรณะ ซึ่งจัดแสดงเครื่องทองจากกรุวัดราชบูรณะ ห้องเครื่องทองจากวัดมหาธาตุและเจดีย์ศรีสุริโยทัย ชมความงดงามอย่างวิจิตรของเครื่องประดับ เครื่องราชูปโภค เครื่องราชกกุธภัณฑ์ ที่สำคัญเช่น พระแสงขรรค์ชัยศรี พระเต้าทักษิโณทก ช้างทรงเครื่อง เครื่องประดับศีรษะ ฯลฯ ซึ่งล้วนทำด้วยทองคำและอัญมณีทั้งหมด
ส่วนที่ห้องมหาธาตุ มีเครื่องทองและพระบรมสารีริกธาตุพร้อมภาชนะที่ใช้บรรจุพระบรมสารีริกธาตุซึ่งซ้อนเป็นชั้นๆ โดยมีแผนภาพอธิบายการบรรจุแต่ละชั้นให้เข้าใจยิ่งขึ้น นอกจากนี้ยังจัดแสดงพระบรมสารีริกธาตุที่พบจากเจดีย์ศรีสุริโยไทยและโบราณวัตถุอีกจำนวนหนึ่งรวมอยู่ด้วย
พิพิธภัณฑ์แห่งนี้เหมาะสำหรับศึกษาเรื่องราวความเป็นมาของกรุงศรีอยุธยาอย่างเป็นรูปธรรม หากได้ไปเยือนวัดต่างๆ มาก่อนแล้ว เมื่อมาที่นี่ก็จะได้เห็นโบราณวัตถุ ซึ่งจะช่วยเติมเต็มภาพความรุ่งเรืองในอดีตของกรุงศรีอยุธยาให้ชัดเจนขึ้น
ค่าเข้าชม ชาวไทย 10 บาท ชาวต่างประเทศ 30 บาท นักเรียนนักศึกษาในเครื่องแบบไม่เสียค่าเข้าชม

พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ เจ้าสามพระยา

ถ. โรจนะ เยื้องศูนย์ศึกษาประวัติศาสตร์และมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา เปิดให้เข้าชม พุธ-อาทิตย์ เวลา 09.00-16.00 น. หยุดจันทร์ อังคาร และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ค่าเข้าชม ชาวไทย 10 บาท ชาวต่างประเทศ 30 บาท นักเรียนนักศึกษาในเครื่องแบบไม่เสียค่าเข้าชม 0-3524-1587